ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل (Isopropyl alcohol) با نام های دیگر ایزوپروپانول و 2-پروپانول، ترکیبی آلی از دسته الکل‌ها به شکل مایع بی‌رنگ فرار با بویی تند و طعمی تلخ شبیه به دیگر الکل‌ها است. این ماده دارای خاصیت ضدباکتریایی است که با تغییر ماهیت در پروتئین های سلولی و DNA، موجب تخریب سلول می‌شود. از این رو کاربردهای گسترده ای در صنایع دارویی، آرایشی بهداشتی و غیره دارد. برای خرید ایزوپروپیل با خلوص 99.8% در گرید صنعتی با بسته بندی های متنوع به سایت شیمی استور مراجعه فرمایید.

 بهترین جایگزین برای این ماده هیدروژن پر اکسید است که با غلظت 3 تا 6 درصد مورد استفاده قرار می گیرد. در شکل بالا می توانید فرمول ساختاری این ترکیب را مشاهده کنید.

قیمت خرید ایزوپروپیل الکل صنعتی:

برای خرید این الکل ثانویه و سایر مواد شیمیایی به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده محصولات شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین است. 

ایزوپروپیل الکل چیست؟

ایزوپروپیل الکل (Isopropyl alcohol) ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C₃H₈O است. به صورت مایع بی رنگ و فرار است. از این ماده در صنعت دارو، ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی، ضدیخ، چسب ها و درزگیر، مواد شیمیایی کشاورزی (غیر آفت کش)، سوخت ها و افزودنی‌های آن، مواد شیمیایی آزمایشگاهی و آلی، روان کننده‌ها و مواد افزودنی آن استفاده می کنند. همچنین این ترکیب در افزودنی های رنگ و رنگدانه ها، عوامل آبکاری و تصفیه سطح، عوامل جداسازی جامدات، حلال ها، عوامل فعال سطحی، محصولات برقی و الکترونیکی، محصولات نساجی، اسپری های خوشبوکننده هوا و محصولات مراقبت از خودرو کاربرد دارد.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی:

امتزاج پذیر در آب، بنزن، کلروفرم و اتر و امتزاج ناپذیر در محلول‌های نمکی است. این ماده چگالی کمتر و ویسکوزیته بالاتری نسبت به آب دارد. در جدول زیر برخی از مشخصات این ماده را مشاهده می نمایید:

ساختار
فرمول شیمیایی	C3H8O
نام دیگر ایزوپروپیل الکل	2-پروپانول
نام ایوپاک	پروپان-2-اول
cas no	67-63-0
جرم مولکولی	60.1 g/mol
شکل ظاهری	مایع بی‌رنگ
نقطه ذوب	89.5ºC –
نقطه جوش	82.4ºC
چگالی	0.78 g/cm3

روش تولید:

جهت تولید این ماده از روش‌های مختلفی استفاده می شود که در ادامه به دو مورد از آن‌ها اشاره می کنیم:

روش اول

هیدراتاسیون غیر مستقیم که برمبنای واکنش دو مرحله‌ای میان پروپیلن و سولفوریک اسید است. در مرحله اول مخلوطی از استرهای سولفات تشکیل می‌شود و سپس آن‌ها هیدرولیز شده و ایزوپروپیل الکل و سولفوریک اسید را تشکیل می‌دهند.

روش دوم

هیدراتاسیون مستقیم سه مرحله‌ای پروپیلن با کاتالیزور اسیدی

• مرحله اول: هیدراتاسیون فاز بخار بر روی کاتالیزور بستر ثابت از اسید فسفریک یا اکسید تنگستن پوشیده با سیلیکا پیش برنده اکسید روی (برای خرید اسید فسفریک جهت طی مراحل تولید این واکنش، می توانید از طریق همین سایت اقدام نمایید.)

• مرحله دوم: هیدراتاسیون فاز بخار-مایع در دمای پایین و فشار بالا با استفاده از کاتالیزور تبادل کاتیون اسیدی قوی

• مرحله سوم: هیدراتاسیون فاز مایع در دما و فشار بالا در حضور محلول کاتالیزور تنگستن

علاوه بر دو روش بالا، روش های دیگری هم برای تولید این ترکیب آلی وجود دارد.

واکنش‌های ایزوپروپیل الکل:

ایزوپروپیل الکل در حضور یک عامل اکسنده مانند کرومیک اسید و یا به وسیله هیدروژن زدایی در حضور کاتالیزور داغ مس به استون تجزیه می‌شود. همچنین در اثر حرارت با اسید سولفوریک به پروپن دهیدراته شده و یا توسط تری برمید فسفر به 2-برومو پروپان تبدیل می‌شود. در اثر واکنش با فلزات فعال مانند پتاسیم تولید آلکوکسیدهایی به نام ایزوپروپوکسید می‌کند.

کاربرد ایزوپروپیل الکل:

این ترکیب آلی کاربرد های فراوانی دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.

حلال

این ماده تقریبا غیرسمی بوده وحلال مناسبی برای گستره وسیعی از ترکیبات غیرقطبی است و همچنین فراریت بالاتری نسبت به اتانول دارد. به همین دلیل کاربرد فراوانی در مایع تمیزکننده و حلال ها دارد.

“این متن صرفا جهت آموزش و اطلاع رسانی است.”

پزشکی

این ماده در پزشکی بسیار ارزشمند و مفید است و کاربردهای فراوانی دارد.

1. محلول و پدهای ضدعفونی کننده دست و سطوح که دارای 60 تا 70 درصد ایزوپروپیل الکل یا اتانول در آب هستند.
2. کمک به کاهش حالت تهوع ناشی از داروهای بیهوشی
3. ضدعفونی کردن زخم‌های جزئی

البته که به غیر از پزشکی در صنایع دیگری هم استفاده می شود که در ادامه بررسی می کنیم.

صنعت خودرو

این الکل به‌عنوان افزودنی در سوخت خودرو با تبدیل آب نامحلول به آب محلول از یخ زدن آن جلوگیری می‌کند. همچنین پاک کننده لکه‌های روغنی از سیستم هیدرولیک خودرو و از بین بردن یخ شیشه جلوی خودرو (استفاده در مخزن شیشه شوی) از دیگر کاربردهای آن در صنعت خودرو است.

آزمایشگاه

از این ماده در آزمایشگاه ها در حد واسط واکنش‌های شیمیایی، رقیق سازی و استخراج مواد شیمیایی و نگهداری نمونه‌های بیولوژیکی و استخراج DNA استفاده می کنند.

لوازم آرایشی:

این ماده در محصولات آرایشی مانند افترشیوها، تونرها، ضدتعریق ها و غیره به دلیل توانایی در حذف باکتری ها و به عنوان حلال کاربرد دارد.

ایزوپروپیل الکل برای مو

این ماده به عنوان حلال در بسیاری از محصولات مراقبت از مو مانند شامپوها و اسپری ها استفاده می شود. این الکل می تواند به حذف چربی های اضافی و تمیز کردن پوست سر کمک نمایید. همچنین به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی، در کاهش شوره و عفونت های قارچی موثر است. با این حال استفاده دائمی از آن می تواند بر روی مو و پوست سر، باعث خشکی، شکنندگی و آسیب به مو ها شود. در واقع با حدف چربی طبیعی موها، باعث تحریک و خشکی پوست سر می شود.

مصارف خانگی

به غیر از مصارف صنعتی، این ماده در خانه ها هم مورد استفاده است:

• تمیز کردن شیشه‌ها
• از بین بردن مگس میوه
• تسکین دردهای عضلانی
• استریل و پاک کردن سینک و لوازم استیل
• پاک کردن رنگ، برچسب، لک اسپری مو و جوهر
• خارج کردن آب از گوش پس از استحمام و یا استخر
• استفاده به‌عنوان دئودورانت همراه با اسانس‌های روغنی
• به‌عنوان قابض جهت بستن منافذ پوست پیش از استفاده کرم و لوسیون‌ها.
• تمیز کردن لباس، پارچه و لوازم الکترونیک مانند تلفن همراه، رایانه (موس و صفحه کلید)

در ادامه سایر مصارف آن را می توان به حکاکی روی سنگ، شستشوی سرد در آبکاری، تمیز کردن قطعات چاپگر و کشاورزی (غیر آفت‌کش‌ها) خلاصه کرد.

روش تشخیص ایزوپروپیل الکل:

این ترکیب مایعی شفاف و بی رنگ است که بویی شبیه به استون دارد و معمولا در ضدعفونی کننده های دست یافت می شود.

این ترکیب یک محصول تجاری است و معمولا محلول 70% آن در ضدعفونی کننده ها پیدا می شود.

“این متن صرفا جهت آموزش و اطلاع رسانی است.”

ایزوپروپیل الکل خوراکی است؟

خیر، این ماده خوراکی نیست و مصرف مقدار اندک آن باعث نابینایی و حتی مرگ می شود.

تفاوت ایزوپروپیل الکل با اتانول

هر دو این مواد، الکل هایی هستند که به عنوان ضدعفونی کننده و حلال استفاده می شود؛ اما تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند. در جدول زیر به بررسی تفاوت هایی این مواد می پردازیم.

ایزوپروپیل الکل	اتانول
الکل ثانویه	الکل اولیه
بوی قوی	الکل خوراکی
سریعتر تبخیر می شود	کاربرد در تولید نوشیدنی های الکلی
کاربرد در صنایع مختلف و پزشکی	–

مزایا و معایب:

مزایا	معایب
کاربرد در طیف گسترده ای از صنایع	فرار
غیر سمی	محرک
حلال مناسب	–

بازار خرید و فروش جهانی:

ارزش بازار این ماده در سال 2023 برابر با 3.4 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود تا پایان سال 2033 به 4.3 میلیارد دلار برسد. در نیم دهه گذشته، این ماده به عنوان یک حلال موثر در بخش های مختلف صنعتی اهمیت زیادی پیدا کرده است. این ماده یک عنصر جدانشدنی در تولید الکل مالشی، پدهای ضدعفونی کننده و ضدعفونی کننده دست ها است. این ترکیبات به عنوان یک تسکین دهنده موثر پوست و تسکین دهنده درد عمل می کند. همچنین با توجه به ویژگی های این ترکیب، شرکت های داروسازی به شدت خواهان آن هستند. کشور چین به دلیل توسعه گسترده در بخش های شیمیایی، دارویی، خودروسازی و ساخت و ساز در بازار این ماده پیشتاز بوده است. از این رو توانسته است تا آسیا و اقیانوسیه را در زمینه ی مصرف این ماده در صدر جدول قرار دهد.

ایزوپروپیل الکل را از کجا بخریم؟

جهت خرید این محصول و سایر محصولات شیمیایی به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. برای خرید محصول مورد نظر خود می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت نمایید.

MSDS و نکات ایمنی:

این ماده به صورت یک محلول شفاف و بی رنگ است و ترکیبی خطرناک است. مایعی اشتعال پذیر است و باعث مشکلات تنفسی و گوارشی می شود. از این رو توصیه می شود پیش از کار با آن، برگه اطلاعات ایمنی آن را مطالعه نمایید.

• در صورت تماس با چشم، سوزش، قرمزی و التهاب را به دنبال دارد. از این رو، پس از تماس چشم آسیب دیده را برای 15 دقیقه با آب فراوان بشویید.
• پس از تماس با پوست باعث تحریک همراه با درد و سوزش، چربی زدایی پوست و درماتیت، حساسیت پوستی می شود. پس از تماس برای 15 دقیقه آن ناحیه را با آب فراوان بشویید و لباس و کفش آلوده را تعویض نمایید.
• بلع تصادفی آن باعث تحریک دستگاه گوارشی، تهوع، استفراغ، اسهال و آسیب به کلیه می شود. از این رو در صورت بلع، 2 الی 4 لیوان آب یا شیر بنوشید و چیزی در دهان فرو نکنید.
• استنشاق آن باعث سردرد، گیجی، بیهوشی و کما می شود. پس از استنشاق، از محیط کار خارج شده و استراحت کنید.
• این ماده را در ظرف در بسته، دور از مواد اکسید کننده نگهداری نمایید. این ترکیب را در محیطی خشک، خنک و دارای تهویه نگهداری کنید.

با رعایت نکات ایمنی، خطرات ناشی از کار با این ماده را تا حد زیادی کنترل نمایید.

عوارض ایزوپروپیل الکل:

این ترکیب غشای مخاطی را تحریک کرده و علائم شایعی مانند اختلال در سیستم عصبی مرکزی، سردرد، سوزش گلو و بینی، گیجی، سرگیجه، تنگی نفس، کاهش فشار خون، کند شدن تنفس، تپش قلب، کاهش دمای بدن، حالت تهوع و استفراغ را ایجاد می کند. این ماده خوراکی نیست و درصورت مصرف خوراکی می تواند منجر به کوری، کما و حتی مرگ شود. مانند نرمال بوتانول (خرید نرمال بوتانول) بسیار اشتعال پذیر بوده و لازم است در زمان کار با آن نکات ایمنی را رعایت کنید. 

جمع بندی:

یک ترکیب آلی به صورت مایع بی رنگ و فرار با مزه ای تلخ شبیه به سایر الکل ها دارد، ایزوپروپیل الکل نام دارد. این ماده در صنایع مختلف از جمله پزشکی، خودرو و محصولات خانگی کاربرد دارد. برای خرید ایزوپروپیل الکل با بهترین کیفیت و قیمت به شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده محصولات شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین است. 

 

 

 

“این متن صرفا جهت آموزش و اطلاع رسانی است.”

سوالات متداول

تفاوت بین الکل مالشی و ایزوپروپیل الکل چیست؟

تفاوت اصلی بین این دو ماده در غلظت آنهاست. غلظت ایزوپروپیل الکل 100% است، اما الکل های مالشی به دلیل افزودن آب به آنها کمتر است. البته هر دو این ترکیبات خواص یکسانی دارند.

آیا می توان ایزوپروپیل الکل را نوشید؟

خیر، بلع مقدار بسیار کمی از این ماده خطرناک و کشنده است.

جایگزین های ایزوپروپیل الکل چه محصولاتی هستند؟

بهترین جایگزین ها برای این ماده شامل الکل سفید، هیدروژن پر اکسید و سفید کننده کلر در نظر گرفته می شوند.

کاربرد ایزوپروپیل الکل 70 درصد چیست؟

این ماده برای نابودی باکتری ها و ویروس ها به کار می رود و در محلول های ضد عفونی کننده یافت می شود.

آیا ایزوپروپیل الکل داروخانه ای تاریخ انقضا دارد؟

بله، تاریخ انقضای آن، که معمولا در ته بطری نوشته می شود، بین 2 تا 3 سال بعد از تولید آن است. بعد از آن تاریخ الکل شروع به تبخیر شدن می کند و ممکن است اثر بخشی خود را در برابر نابودی باکتری ها و ویروس ها از دست بدهد.