اسید فرمیک

کاسید فرمیک (Formic acid) یا اسید مورچه یک ترکیب شیمیایی با فرمول CH₂O₂ است که به صورت مایع بی‌رنگ با بوی تند وجود دارد. کاربردهای آن شامل پیل سوختی مایع، زنبورداری، نساجی و دباغی است و اسید فرمیک خوراکی را در صنایع غذایی به عنوان نگهدارنده استفاده می‌کنند. از عوارض آن می‌توان به مسمومیت، تحریک و سوختگی و تنگی نفس اشاره کرد. این ماده در گرید صنعتی با خلوص 85.20% در بسته‌بندی یک کیلوگرمی و گالن 20 لیتری در شیمی استور به فروش می‌رسد. برای اطلاع از قیمت و خرید اسید فرمیک به شیمی استور مراجعه فرمایید.

این ترکیب شیمیایی در خانواده ی کربوکسیلیک اسیدها قرار می گیرد و ساده ترین عضو خانواده کربوکسیلیک اسید است. در گذشته این ترکیب را از تقطیر بدن مورچه به دست می آوردند؛ به همین علت به آن نام فرمیک، که از کلمه فرمیکا (در زبان یونانی به معنی مورچه) گرفته شده است. در ادامه به بررسی دقیق تر این ماده و شیوه ی خرید آن می پردازیم. 

خرید اسید فرمیک:

برای خرید فرمیک اسید با قیمت مناسب و کیفیت عالی به شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده مواد شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین است. 

اسید فرمیک موجود در شیمی استور	ساخت چین
	خلوص 85.20%
	گرید صنعتی
	مایع بی رنگ و شفاف
	بسته بندی یک کیلوگرمی و گالن 20 لیتری

اسید فرمیک چیست؟

فرمیک اسید (formic acid) با فرمول شیمیایی CH₂O₂ یک حد واسط مهم در سنتز ترکیبات شیمیایی است. به صورت مایع بی رنگ، دود کننده با بوی تند و بسیار نافذ شبیه به استیک اسید وجود دارد. این مایع بی رنگ به صورت طبیعی در مورچه وجود دارد و نمک ها، استرها و آنیون های مشتق شده از آن را فرمات می نامند. اسید فرمیک صنعتی را از متانول می سازند.

خواص فیزیکی و شیمیایی

این ماده با فرمول مولکولی CH₂O₂ به صورت های مایع، جامد و گازی شکل موجود است. این ماده با آب و حلال های آلی قطبی مانند استون، اتیل استات، گلیسیرین و غیره امتزاج پذیر است. همچنین به مقدار کمی در هیدروکربن ها نیز محلول است. در هیدروکربن ها و در فاز بخار، این ترکیب به صورت دیمرهایی با پیوند هیدروژنی است. به علت تمایل آن به ایجاد پیوند هیدروژنی، گاز این ماده از قانون گازهای ایده آل پیروی نمی کند. در جدول زیر به برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده اشاره شده است.

ساختار
فرمول شیمیایی	CH2O2
cas no	64-18-6
وزن مولکولی	46.025 g/mol
چگالی	1.22 g/ml
نقطه ذوب	8.4ºC
نقطه جوش	100.8ºC
حلالیت	امتزاج پذیر با آب، اتر، استون، اتیل استات، گلیسیرین، متانول، اتانول
pH	تقریبا 2-3

روش تولید اسید فرمیک

تولید این ماده مراحل مختلفی دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.

تهیه از متیل فرمات و فرمامید

تولید صنعتی اسید فرمیک به این صورت است که متانول و مونوکسید کربن در حضور یک باز با هم ترکیب می شوند، در نتیجه آن متیل فرمات تولید می شود که معادله واکنش آن به صورت زیر است:

CH₃OH + CO → HCO₂CH₃

در صنعت، این واکنش در فاز مایع در فشار بالا تولید می شود. شرایط معمول این واکنش دمای 80 درجه سانتیگراد و فشار 40 اتمسفر است. یکی از معمول ترین بازهای مورد استفاده در این فرآیند، سدیم هیدروکسید است. در نتیجه هیدرولیز متیل فرمات، اسید فرمیک تولید می شود.

HCO₂CH₃ + H_2­O → HCOOH + CH₃OH

از آنجاییکه در این واکنش به مقدار زیادی آب برای هیدرولیز نیاز است از روش های دیگری نیز برای تبدیل متیل فرمات به این ترکیب استفاده می شود. در این فرآیند ابتدا متیل فرمات طی واکنش با آمونیاک به فرمامید تبدیل می شود و سپس با استفاده از سولفوریک اسید هیدرولیز می گردد.

HCO₂CH₃ + NH₃ → HC(O)NH₂ + CH₃OH

 2HC(O)NH₂ + 2H₂O + H₂SO₄ → 2HCO₂H + (NH₄)₂SO₄

به عنوان محصول جانبی تولید استیک اسید

بخش قابل توجهی از فرمیک اسید در طی واکنش تولید استیک اسید (خرید اسید استیک) تولید می شود. زمانیکه از اکسیداسیون آلکن ها برای تولید AC₂OH استفاده می شود، این ترکیب به عنوان محصول جانبی تولید می شود.

تولید آزمایشگاهی

در آزمایشگاه، این ماده را می توان با حرارت دادن اسید اگزالیک در گلیسیرین و استخراج آن با تقطیر تولید کرد. در این واکنش، گلیسیرین به عنوان کاتالیزور عمل می کند. معادله واکنش آن به صورت زیر است:

C₂O₄H₂ → CO₂H₂ + CO₂

برای خرید اسید اگزالیک، جهت تولید آزمایشگاهی این ماده به سایت شیمی استور مراجعه فرمایید. 

انواع روش های دیگر 

این ماده را از روش های هیدروژناسیون دی اکسید کربن، اکسیداسیون بیومس ها، روش الکتروشیمیایی، بیوسنتز و فتوسنتز مصنوعی نیز می توان تولید کرد.

واکنش فرمیک اسید با آب

این اسید به صورت جزئی در آب تجزیه می شود و یون های هیدرونیوم و فرمت را تشکیل می دهد. این فرایند نمونه ای از واکنش تفکیک اسید در محلول آبی است. معادله این واکنش به شرح زیر است:

^–HCOOH+H2O→H3O⁺ + HCOO

کاربردهای اسید فرمیک

این ترکیب دارای کاربردهای بسیار زیادی در صنعت است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد:

کاربرد اسید فرمیک خوراکی به عنوان نگهدارنده

کاربرد اصلی این ماده به عنوان یک عامل نگهدارنده و ضد باکتری در خوراک دام می باشد. هنگامی که روی یونجه تازه یا سایر سیلوها اسپری می شود، فرآیندهای پوسیدگی خاصی را متوقف می کند و باعث می شود که خوراک ارزش غذایی خود را برای مدت طولانی تری حفظ کند، و بنابراین به طور گسترده برای نگهداری غذای زمستانی برای گاو استفاده می شود. این ماده با کوتاه‌ترین طول زنجیره بیشترین فعالیت ضد باکتریایی را در برابر باکتری های سالمونلا و غیره را دارد.

پیل های سوختی مایع

در اثر تجزیه CH₂O₂ با اسید سولفوریک، آب و دی اکسید کربن تولید می شود که اگر برای این واکنش از یک کاتالیزور مناسب استفاده شود، می توان آب را به هیدروژن تبدیل کرد. این هیدروژن تولید شده یک منبع مناسب در سوخت های هیدروژنی است و به علت تجدیدپذیر بودن، استفاده از آن در حال گسترش است.

اسید فرمیک در زنبورداری

از مهم ترین کاربردهای این ترکیب، از بین بردن کنه در زنبورداری است. کنه واروا از جمله حشراتی است که به کندو زنبور حمله می کند و موجب تخریب آن ها می شود. استفاده از اسید مورچه می تواند واروا را از کندو زنبور دور کند و از آسیب دیدن آن ها جلوگیری کند. 

در این فرآیند غلظت اسید بسیار مهم است چرا که هرچه غلظت بیشتر باشد، اسید با سرعت بیشتری تبخیر می شود و خود موجب ایجاد مشکل می شود. بهترین میزان غلظت اسید مورد استفاده در حدود 55%-65% است.

“این متن صرفا جهت آموزش و اطلاع رسانی است.”

اسید فرمیک برای کنه

کنه ها عموما در مکان هایی زندگی می کنند که از آفتاب در امان باشند؛ اما در هر صورت توسط مورچه ها شکار می شوند. اسید فرمیک که به اسید مورچه نیز معروف است، یک ماده اصلی سمی برای نابودی کنه ها است. این اسید در درجه اول سیستم تنفسی کنه ها را مختل می کند و در نهایت باعث مرگ آنها می شود. بر طبق تحقیقات، در صورتی که این اسید به درستی استفاده شود می تواند یک درمان موثر برای کنه ها باشد.

نساجی و دباغی چرم

صنایع فرآوری چرم و نساجی از این ترکیب برای دباغی، استریل کردن پوست، تثبیت رنگ و همچنین یک عامل خنثی کننده و تنظیم کننده pH استفاده میشود. این ترکیب چرم را تمیز و نرم می کند و روکش های عالی مانند جیر ایجاد می کند. همچنین این ماده در چندین مرحله دباغی چرم استفاده می شود.

صنعت نفت و گاز

این محصول معمولاً در صنعت نفت و گاز به عنوان یک بازدارنده خوردگی در فرآیند شکست هیدرولیک استفاده می شود.

تولید لاتکس

این ترکیب انتخاب مناسبی برای انعقاد لاتکس است، زیرا مقرون به صرفه است و تولید یک محصول لاستیکی طبیعی با کیفیت بالا را تضمین می کند. آن را به یکی از بهترین منعقد کننده ها برای انعقاد لاتکس طبیعی در تولید لاستیک خشک تبدیل می کند. این ماده بر خواص مکانیکی لاستیک تأثیر می گذارد.

محصولات پاک کننده

این اسید در چندین درجه غلظت  (75، 85 و 99%) در فرمولاسیون های تمیز کننده به ویژه فرمول های تمیز کننده اسیدی راندمان بالا در حل کردن فلس های کلسیمی، تقویت کننده عملکرد در ترکیب با سایر اسیدهای معدنی کاربرد دارد.

این اسید می تواند جایگزین اسیدهای معدنی حیاتی مانند اسید نیتریک (HNO3) که می تواند گازهای نیتروژن را آزاد کند، شود؛ همچنین می توان از آن به عنوان خنثی کننده و اسیدی کننده استفاده کرد.

کاربردهای دیگر

از دیگر کاربردهای این اسید می توان به تقویت تخمیر اسید لاکتیک، جلوگیری از تشکیل اسید بوتیریک، در استرها و طعم دهنده ها، درمان بیماری زگیل، تولید کلسیم فرمات (خرید کلسیم فرمات)، در سنتز مواد دارویی مانند انسولین و کافئین و به عنوان فاز متحرک در کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا اشاره کرد.

مزایا و معایب:

مزایا	معایب
عامل نگهدارنده و ضد باکتری خوب	خورنده
کاربرد در طیف گسترده ای از صنایع	سمی
بازدارنده ی خوردگی	قابل اشتعال

بازار خرید و فروش جهانی:

ارزش بازار اسید فرمیک در سال 2023 برابر با 1.8 میلیارد دلار بوده است و انتظار می رود با رشد 4.6% به 2.8 میلیارد دلار تا پایان سال 2033 برسد. بازار این ماده را بر اساس نوع، کاربرد و منطقه ی جغرافیایی می توان به بخش های مختلفی تقسیم کرد.

• نوع: جامد و مایع
• کاربرد: صنایع غذایی، کشاورزی، غذای حیوانات، چرم، رنگ منسوجات و صنایع دارویی
• منطقه ی جغرافیایی: آسیا، آمریکای شمالی، اروپا، آمریکای جنوبی و آفریقا

افزایش درخواست در صنایع غذایی، کشاورزی و فرایند های غذایی در رشد بازار این ماده به ویژه در آسیا تاثیر گذار است. آسیا بزرگترین سهم بازار این ماده را از آن خود کرده است. برای مثال چین بزرگترین تولید کننده منسوجات و لباس و هند بزرگترین تولید کننده شیر در دنیا است. از این رو آسیا در رشد بازار این ماده پیشتاز است. این ماده دارای خاصیت ضد باکتریایی است و می تواند به نگهداری محصولات بدون حذف ارزش غذایی آنها کمک کند. به همین دلیل در هند و چین به وفور از آن استفاده می کنند.

اسید فرمیک را از کجا بخریم؟

برای خرید اسید فرمیک با قیمت مناسب از طریق سایت شیمی استور اقدام به خرید نمایید. شیمی استور ارائه دهنده ی محصولات شیمی به صورت جزئی و آنلاین است. 

MSDS، عوارض و خطرات اسید فرمیک:

بخارات این ترکیب سمی است و استنشاق آن می تواند موجب مسمومیت شود. در صورت تنفس آن، به فضای آزاد رفته و از هوای تازه استفاده شود. در صورت برخورد آن با چشم و پوست، محل تماس را کاملا تمیز کرده، لباس های آلوده جدا شود و محل تماس را با آب فراوان بشویید. مقدار مجاز مصرف بخار این ماده حدود 5 ppm است. این ترکیب اشتعال زا است و قرارگیری آن در کنار گرما و حرارات می تواند خطرناک باشد.

این ماده در مواجه با آب اکسیژنه می تواند به شدت واکنش داده و حتی منفجر شود. همچنین بسیار خورنده و سمی است. بنابراین هنگام کار با این ماده باید نکات ایمنی را کاملا رعایت کنید.

نگهداری:

این اسید را در ظروف در بسته، در محیطی خشک و خنک و دارای تهویه و دور از گرما نگهداری کنید. از آن در برای آسیب های فیزیکی محافظت و آن را دور از نور مستقیم خورشید و مواد واکنش پذیر یا قابل احتراق انبار کنید.

جمع بندی:

فرمیک اسید که به اسید مورچه معرف است، ترکیبی به شکل مایع بی رنگ با بوی بسیار تند است. این ماده به طور طبیعی در جو وجود دارد اما به صورت مصنوعی نیز می توان آن را با استفاده از متانول تولید کرد. این ترکیب به طور طبیعی در جو وجود دارد؛ اما به صورت مصنوعی نیز می توان آن را با استفاده از متانول تولید کرد. این ماده کاربردهای بسیار به عنوان نگهدارنده، پیل های سوختی، زنبورداری، نساجی و دباغی چرم،صنعت نفت و گاز و محصولات پاک کننده دارد. این ترکیب سمی است و استنشاق آن می تواند باعث مسمومیت شود. از این رو در زمان کار حتما برگه اطلاعات ایمنی را مطالعه نمایید. برای خرید اسید فرمیک با قیمت مناسب، به شیمی استور مراجعه نمایید. 

 

 

 

 

سوالات متداول

کاربرد اسید فرمیک برای موهای زائد چیست؟

روغن طبیعی و شکل خالص این ماده را برای جلوگیری از رشد موها در نظر می گیرند. معمولا استفاده طولانی مدت در واقع چند ماه از این ترکیب، موثر واقع می شود.

انواع اسید فرمیک کدامند؟

این ترکیب در دو نوع صنعتی و زنبورداری موجود است و کاربردهای مختلفی در صنایع نساجی، زنبورداری، نفت و گاز و غیره دارد.

منابع اسید فرمیک کدامند؟

منبع طبیعی این ترکیب را می توان مورچه دانست، زیرا به طور طبیعی در آن وجود دارد. این ماده را به صورت صنعتی می توان از متانول ساخت.