دی پتاسیم فسفات

یک نمک محلول در آب است که ممکن است به صورت تجاری به عنوان افزودنی غذایی در مواد غذایی فرآوری شده، کود و همچنین یک عامل بافر در غذاهای تولید شده خریداری کرده باشید، دی پتاسیم فسفات نام دارد. به خودی خود، به صورت یک ماده سفید و بی رنگ به نظر می رسد، که برای افراد سالم و دارای تناسب اندام، منبع عالی و ویژه پتاسیم و فسفر است. این ترکیب نقش بسیار مهمی در تولید ATP (آدنوزین تری فسفات) در بدن شما دارد، که یک مولکول پر انرژی است که بدن شما برای انرژی به آن نیاز دارد. در این ترکیب نیز همانند هم گروه خود تری پتاسیم فسفات عنصر مرکزی فسفر است. نمک دیگر این ترکیب دی سدیم فسفات است.

قیمت خرید دی پتاسیم فسفات:

برای اطلاع از قیمت و خرید این محصول به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده محصولات شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت است. 

دی پتاسیم فسفات چیست؟

دی پتاسیم فسفات (Dipotassium phosphate) با فرمول شیمیایی K₂HPO₄ یک ترکیب جامد کریستالی سفید رنگ و بی بو است. این ماده در آب محلول است و به شدت جاذب آب است. این ماده در مواد غذایی به عنوان افزودنی و در کشاورزی به عنوان کود وجود دارد.

خواص فیزیکی و شیمیایی

این ترکیب محلول در آب و به شدت جاذب آب است. به همین دلیل وقتی در محیط قرار می گیرد، باید درب آن محکم بسته شده و گاززدایی انجام شود. همچنین به مقدار کمی نیز در الکل ها محلول است. سمی و اشتعال پذیر نیست و از این نظر یک ماده ایمن به شمار می رود. نام آن به طور مخفف DKP است. در جدول زیر به برخی از ویژگی ها آن اشاره شده است:

ساختار
فرمول شیمیایی	K2HPO4
نام آیوپاک	پتاسیم هیدروژن فسفات
cas no	7758-11-4
جرم مولکولی	174.2 g/mol
شکل ظاهری	پودر سفید رنگ و بدون بو
چگالی	2.44 g/ml
نقطه ذوب	465ºC
حلالیت در آب با دمای 20ºC	149.25 گرم/ 100 میلی لیتر
pH (محلول 1 مولار)	7.2

روش تولید دی پتاسیم فسفات

برای تولید صنعتی و تجاری این ترکیب از خنثی سازی اسید فسفریک با پتاسیم کلرید استفاده می شود. معادله واکنش آن به صورت زیر است. همانطور که مشاهده می شود یک مول اسید فسفریک با 2 مول پتاسیم کلرید ترکیب می شود. به ازای هر مول اسید فسفریک در این واکنش 1 مول دی پتاسیم فسفات تولید می شود. همچنین ماده اسید کلریدریک نیز به عنوان محصول جانبی در این واکنش تولید می شود که می تواند دوباره به پتاسیم کلرید تبدیل شده و وارد واکنش شود. بنابراین فرآیند تولید این ترکیب، هیچ ماده خطرناکی را تولید نمی کند.

H₃PO₄ + 2KCl → K₂HPO₄ + HCl

کاربردهای دی پتاسیم فسفات

این ترکیب کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. در ادامه به برخی از کاربردهای آن اشاره می کنیم:

صنایع غذایی

این ماده و هم خانواده های آن به طور معمول به عنوان افزودنی مواد غذایی استفاده می شوند. این ترکیبات دارای خواص بافری بوده و به تنظیم pH در مواد غذایی کمک می کنند. همچنین می توانند به عنوان امولسیفایر نیز عمل کنند و بافت بهتری را در ماده غذایی ایجاد کنند. از دیگر عواملی که باعث کاربرد این ماده در صنایع غذایی شده حلالیت خوب آن در آب است. همچنین این ماده به منظور جلوگیری از انعقاد و در واقع به عنوان تثبیت کننده در خامه استفاده می شود. همچنین به عنوان بافر، آنتی اکسیدان و امولسیفایر در مواد غذایی مانند پنیر و دیگر مواد مشابه استفاده می شود.

کشاورزی

از آنجاییکه DKP دارای فسفر در ساختار خود است در ترکیب با مونو سدیم فسفات می تواند به عنوان یک کود مناسب در پتاسیم استفاده شود. همچنین به علت داشتن خاصیت بافری که دارد مانند پتاسیم هیدروکسید می تواند به تنظیم pH که از عوامل مهم در رشد گیاهان و کیفیت محصول آن ها است، کمک کند.

از آنجاییکه محلول آبی آن خاصیت قلیایی دارد می تواند pH مورد نیاز خاک (حدود 5.5 تا 7.0) را تامین کند. با توجه به ویژگی هایی که دارد می تواند برای طیف گسترده ای از محصولات استفاده شود. مقدار فسفات در دسترس این ترکیب 41 درصد است که یک منبع غنی از فسفر به شمار می رود.

بدنسازی

این ترکیب نقش بسزایی در ساخت آدنوزین تری فسفات (ATP) دارد. آدنوزین تری فسفات یک مولکول مهم در تامین انرژی بدن است. به همین جهت گرید خوراکی این ترکیب می تواند یک ماده افزودنی مناسب در محصولات بدنسازی و رژیم های تناسب اندام باشد. همچنین DKP یک منبع مناسب برای دو ماده مغذی مهم فسفر و پتاسیم است که به انقباض و عملکرد عضلات کمک بسزایی می کند.

الکترولیت ها

دی پتاسیم فسفات یک ترکیب یونی است که برای تکمیل الکترولیت ها و تغذیه کامل تزریقی (TPN) استفاده می شود.

لوازم آرایشی

این ترکیب به عنوان یک عامل نرم کننده و غلیظ کننده در لوازم آرایشی استفاده می شود. دی سدیم فسفات بی خطر است و در طول زمان به سطوح سمی در بدن انباشته نمی شود. همچنین به عنوان نگهدارنده مانع آلودگی و پوسیدگی لوازم آرایشی کمک می شود.

کاربرد در ضد یخ

مهارکننده فسفات مانند دی پتاسیم فسفات (DKP) در بسیاری از فرمول های ضد یخ گنجانده شده است تا چندین عملکرد مهم را ارائه دهد که به کاهش آسیب سیستم خنک کننده خودرو کمک می کند.

عوارض مصرف دی پتاسیم فسفات

این ترکیب توسط سازمان غذا و دارو آمریکا FDA به عنوان ماده بی خطر شناخته می شود. اما در برخی افراد می تواند موجب ایجاد شرایط نگران کننده ای مانند بیماری های کلیوی، بیماری شدید قلبی و ریوی، مشکلات تیروئید، بیماری های کبدی و آدیسون می شود.

اگرچه دی پتاسیم فسفات به عنوان یک مکمل بی خطر در نظر گرفته می شود. برخی از عوارض جانبی شناخته شده وجود دارد که بیشتر با استفاده طولانی مدت همراه است. زیرا استفاده طولانی مدت از مکمل می تواند باعث عدم تعادل فسفات در بدن شما شود و عوارض جانبی از جمله:

• سردرد
• یبوست
• سفت شدن شریان ها
• گیجی
• هیپر فسفاتمی
• حالت تهوع
• سرگیجه
• استفراغ
• اسهال

را در پی داشته باشد.

بازار خرید و فروش دی پتاسیم فسفات

ارزش بازار جهانی این ماده در سال 2022 برابر با 2507.3 میلیون دلار بوده و تا سال 2032 به 4123.2 میلیون دلار خواهد رشد و رشد 5.1 درصدی خواهد داشت. این ماده که عموما DKP نامیده می شود، نمکی محلول در آب است که به عنوان افزودن غذایی استفاده می شود. این پودر سفید رنگ و مرطوب به بهبود کیفیت مواد غذایی کمک می کند و از نوسانات قابل توجه قلیاییت و اسیدیته و بی ثباتی pH جلوگیری می کند. بازار جهانی این ماده به چندین دسته مانند آمریکای شمالی، لاتین، اروپای غربی و شرقی، آسیا و اقیانوسیه طبقه بندی می شود.از نظر جغرافیایی بزرگترین بازار خرید و فروش مربوط به آمریکای شمالی بوده و پس از آن آسیا و اقیانوسیه در رده دوم قرار دارند.

توانایی این محصول برای مصرف آن به عنوان یک بافر محلول برای کرم های قهوه باعث افزایش تقاضا این محصول در سراسر جهان شده است. همچنین این ترکیب به عنوان یک ماده مغذی حیاتی برای کشت مخمر، آنتی بیوتیک ها و سایر انواع تخمیرها عمل می کند که تقاضای بازار را افزایش می دهد. بر اساس نوع، به دو دسته ی خشک و آبدار تقسیم می شود. تقاضا برای این ماده در بازار بین المللی به سرعت در حال افزایش است. اما افزایش تقاضا برای این ماده از سوی صنایع غذایی عامل اصلی در گسترش این ترکیب بوده است. همچنین برای تولید کودها نیز استفاده می شود. تولید این ماده در پاسخ به افزایش تقاضا از سوی صنایع غذایی گسترش یافته است.

دی پتاسیم فسفات را از کجا بخریم؟

برای خرید این محصول به شیمی استور مراجهه نمایید و این ترکیب را با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین تهیه نمایید. 

Msds و نکات ایمنی:

همانطور که قبلا نیز اشاره شد این ماده در دسته ترکیبات ایمن قرار داشته و سمیت خاصی برای آن ذکر نشده است. همچنین اشتعال پذیر نیست وخطر احتراق ندارد. اما در هر صورت در هنگام کار با آن رعایت نکات ایمنی ضروری است. پوشیدن روپوش و دستکش و استفاده از ماسک برای کار با  این ماده و انواع مواد شیمیایی ضروری است. این ترکیب در برخورد با پوست و چشم می تواند خورنده باشد. در صورت برخورد این ترکیب به پوست علائمی مانند التهاب، قرمزی و سوزش پوست ایجاد می شود. در صورت تماس با چشم نیز می تواند موجب قرمزی و سوزش چشم شود. 

• پس از استنشاق، هوای تازه استشمام کنید و مراقبت های پزشکی را دریافت نمایید.
• در صورت بلع تصادفی 2 الی 3 لیوان آب بنوشید و هرگز سعی نکنید با استفراغ آن را خارج نمایید.
• پس از برخورد با چشم ها باعث سوزش می شود؛ لذا چشم آسیب دیده را برای 15 دقیقه با آب فراوان بشویید و لنز تماسی را خارج کنید.
• در صورت برخورد با پوست، تحریک آن را به دنبال دارد. پس از تماس با آب و صابون برای 5 دقیقه آن ناحیه را بشویید و لباس ها و کفش های آلوده را تعویض نمایید.

با رعایت نکات ایمنی، خطرات ناشی از کار با این ماده را کاهش دهید. 

جمع بندی:

یک افزودنی غذایی که به صورت پودر سفید رنگ محلول در آب وجود دارد، دی پتاسیم فسفات یا DKP نام دارد. این ترکیب معدنی از سنتز شیمیایی تولید می شود و مزایایی بسیاری دارد. البته در محصولات کشاورزی، آرایشی و ضد یخ ها نیز استفاده می شود. به طور کلی ترکیبی بی خطر است؛ اما توصیه می شود در زمان کار با آن برگه اطلاعات ایمنی آن را مطالعه نمایید. برای خرید این محصول به صورت آنلاین با قیمت مناسب به شیمی استور مراجعه نمایید.

سوالات متداول

تفاوت بین پتاسیم فسفات و دی پتاسیم فسفات در چیست؟

پتاسیم فسفات به عنوان کود در آب محلول است و منبع مواد مغذی مانند پتاسیم و فسفر برای گیاهان است. دی پتاسیم فسفات به عنوان عامل بافر و تنظیم کننده Ph در کودها کاربرد دارد.

کاربرد دی پتاسیم فسفات در صنایع غذایی چست؟

این ماده به عنوان امولسیفایر، تثبیت کننده، آنتی اکسیدان، عامل بافر و کیلیت دهنده  در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.

آیا دی پتاسیم فسفات در غذاها مضر است؟

خیر، این ماده در غذاها ترکیبی ایمن محسوب می شود. البته در مواردی که فرد دارای مشکلات سلامتی، بیماری کلیوی و مشکلات تیروئیدی باشد، خطرناک است.