علائم کمبود بور در گیاهان + مزایا کود بور 

کمبود بور در باغبانی به وضعیتی اشاره دارد که در آن گیاهان به میزان کافی ریز مغذی ضروری بور دریافت نمی کنند. به طور کلی، این عنصر برای رشد و نمو گیاهان بسیار حیاتی است و کمبود آن می تواند تاثیرات منفی قابل توجهی بر سلامت و بهره وری گیاهان داشته باشد. این عنصر برای تشکیل دیواره سلولی و نقاط رشد سریع در گیاه، مانند ساختارهای تولید مثلی ضروری است. در ادامه به بررسی علائم کمبود بور در گیاهان و مزایا کود بور می پردازیم.

عملکردهای اصلی بور در گیاهان:

عنصر بور در کشاورزی نقش مهمی دارد و در طیف گسترده ای از عملکردهای گیاهی دارد. برای مثال در:

• تشکیل و پایداری دیواره سلولی
• حفظ یکپارچگی ساختاری
• عملکردی غشاهای بیولوژیکی
• انتقال قند یا انرژی به قسمت های در حال رشد گیاهان
• گرده افشانی و تشکیل دانه

شرکت می کند. مقدار کافی آن برای تثبیت موثر نیتروژن و گره زایی در محصولات حبوبات مورد نیاز است.

کمبود بور در گیاهان:

کمبود این عنصر معمولا باعث ایجاد دانه های گرده خالی، قدرت گرده کم و کاهش تعداد گل در هر گیاه می شود. همچنین اختلال در عملکرد ریشه را به دنبال دارد. برای تعیین وضعیت تغذیه ای بور در گیاه، نمونه برداری و آنالیز برگ های جوان توصیه می شود. معمولا سطح کافی این عنصر در بافت های برگ خشک از 25 تا 75 ppm بور متغیر است که برای بسیاری از محصولات مقدار قابل توجهی است. به طور کلی، کاربرد خاکی بور زمانی توصیه می شود که برگ ها حاوی 25ppm بور در محصولات پر مصرف بور مانند یونجه، چغندر قند، سیب زمینی، آفتابگرادن و سویا باشند.

علائم کمبود بور در گیاهان:

در صورتی که کمبود این عنصر در گیاه وجود داشته باشد، برگ های جوان اغلب اولین کسانی هستند که علائم را نشان می دهند. آنها ممکن است کلروز و ظاهری بدشکل یا چروکیده داشته باشند. نواحی قهوه ای یا نکروز ممکن است در نوک و حاشیه برگ ها ایجاد شود که باعث خشکی برگ ها می گردد. در برخی از گیاهان، برگ ها ممکن است ضخیم و شکننده شوند. در ساقه ها و ریشه ها نیز علائمی را شاهد هستید. رشد کند و طول ساقه کاهش می یابد. تورم یا ترک خوردگی غیر طبیعی ساقه ها به وجود می آید. رشد ریشه ممکن است ضعیف باشد و باعث کاهش توانایی جذب آب و مواد مغذی شود.

تشکیل گل ممکن است مختل شود و باعث تشکیل میوه ضعیف شود. میوه ها ممکن است بدشکلی، ترک خوردگی و نواحی چوب پنبه ای تغییر رنگ نشان دهند. در برخی موارد، اختلالات داخلی میوه مانند توخالی شدن می تواند رخ دهد.

در کمبودهای شدید، توقف رشد و مرگ نقاط رشد مریستمی وجود دارد. سایر واکنش های رایج مانند کاهش طول ریشه، عدم تشکیل دانه توسط گل ها و از دست دادن میوه است. کمبود آن ممکن است بدون علائم قابل مشاهده در برگ، بر گرده افشانی و تشکیل دانه تاثیر منفی بگذارد.

علائم کمبود بور در گیاهان مختلف:

نوع گیاه	علائم کمبود بور
درختان میوه	ریزش گل و میوه در مراحل اولیه ترک خوردگی در میوه ها خشکی جوانه های انتهایی  کاهش رشد شاخه ها و ضخیم شدن برگ ها
چغندر قند	سیاه شدگی و پوسیدگی در مرکز ریشه ایجاد حفره های قهوه ای در بافت ریشه توقف رشد جوانه مرکزی کاهش قند قابل استحصال
پسته	پوکی دانه ها و خالی بودن مغز پسته ریزش جوانه ها قبل از باز شدن نارس بودن خوشه ها و باردهی کم رشد نامتعادل شاخه ها و برگ های کمرنگ

پیشگیری از کمبود بور:

برای جلوگیری از کمبود این عنصر، ارزیابی منظم سطح مواد مغذی در خاک ضروری است. آزمایش منظم خاک می تواند کمبودهای احتمالی را در مراحل اولیه تشخیص دهد و امکان مداخله به موقع را فراهم کند. برای مدیریت بهتر محصول همیشه مراحل زیر را انجام دهید:

• از کودهای حاوی بور همراه با سایر ریز مغذی ها استفاده کنید.
• مواد آلی را خاک اضافه کنید تا بور همواره در دسترس باشد.
• سطح pH را مدیریت کنید، زیرا در خاک های قلیایی با pH بالاتر از 7.5، در دسترس بودن بور کاهش می یابد.
• از آبیاری مداوم و کافی غافل نشوید، این عنصر در خاک های مرطوب که مواد آلی را به طور موثر تجزیه می شوند، بیشتر در دسترس است.

علائم گیاهی را زیر نظر داشته باشید و هر گونه کمبود را بررسی نمایید.

رفع کمبود بور:

مداخلات زود هنگام می تواند از مشکلات شدیدتر جلوگیری نماید. به محض تشخیص کمبود بور در محصولات خود، توصیه می شود به سرعت برای کاهش علائم اقدام نمایید. آزمایش های خاک را برای تعیین میزان بور خاک انجام دهید. این می تواند به شناسایی مناطق دارای کمبود و هدایت کاربرد این عنصر کمک کند. میزان مصرف این ماده در قالب کود باید بر اساس آزمایش خاک و نیازهای محصول باشد.

البته در مواردی که کمبود بسیار شدید است، می توان با اسپری برگی حاوی بور، این عنصر را سریع تر به گیاه رساند.  اگرچه این عنصر برای گیاهان بسیار ضروری است، اما از مصرف بیش از اندازه  آن خودداری نمایید. زیرا می تواند باعث سمیت شود.

• کوددهی برگی: استفاده از اسپری حاوی بور باعث جذب سریع تر آن توسط گیاه می شود. محلول پاشی برگی می تواند به ویژه برای رفع کمبودهای حاد موثر باشد.
• کوددهی خاکی: توصیه می شود از کودهای NPK دانه ای خشک حاوی بور برای اطمینان از توزیع یکنواخت استفاده نمایید.
• این عنصر را می توان از طریق آب آبیاری نیز به گیاهان رساند.

البته توصیه می شود در دوز مصرف دقت نمایی، زیرا سطح بیش از حد بور می تواند در جذب و استفاده از کلسیم اختلال ایجاد کند و متابولسیم و سیگنل دهی کلسیم را مختل نماید.

مزایای کود بور:

در ادامه به بررسی مزایای این محصول می پردازیم.

تقویت ساختار دیواره سلولی و رشد ریشه:

این عنصر با ایجاد پیوند بین پلی ساکاریدهای پکتینی دیواره سلولی، باعث استحکام کل ساختاری سلولی می شود. این عمکلرد باعث بهبود رشد ریشه و توسعه اولیه گیاه می شود و ظرفیت جذب آب و مواد مغذی را افزایش می دهد.

افزایش گلدهی، لقاح و تشکیل میوه:

این عنصر نقش حیاتی در فرایندهای گلدهی، رشد لوله گرده، لقاح و تشکیل میوه دارد. کمبود آن معمولا باعث کاهش تعداد گل، باروری ضعیف و کمبود میوه می شود.

تسهیل انتقال قند و حمایت از رشد رویشی:

این عنصر باعث افزایش انتقال قند از برگ به بخش های در حال رشد مانند ریشه و میوه می شود. این حرکت گلوکز برای رشد و تولید انرژی ضروری است و علائم کمبود آن مانند رشد ناقص و ریز برگی نیز نمایان می شود.

همکاری در جذب پتاسیم و سایر عناصر:

این عنصر با فعالسازی سیستم های آنزیمی در ریشه، جذب پتاسیم را تسهیل می کند و در نتیجه بهره وری سایر کودها را بالا می برد.

کمک به تثبیت نیتروژن در گیاهان لگوم:

در گیاهان مرتفع، بور برای تشکیل گره های ریزوبیومی و تثبیت نیتروژن ضروری است. بنابراین در محصولاتی مانند یونجه و نخود نقش مهمی دارد.

بور کافی برای جذب بهتر فسفر و پتاسیم توسط ریشه:

 بر طبق تحقیقات تغذیه کافی بور، جذب فسفر و پتاسیم توسط ریشه را با حفظ عملکرد مناسب و ساختار غشاهای سلولی ریشه بهبود می بخشد. این عنصر نقش مهمی در کلونیزاسیون ریشه ها با قارچ ها که به جذب فسفر توسط ریشه کمک می کند. شواهد نشان می دهد که تامین کافی بور برای کاهش سمیت آلومینیوم در گیاهانی که در خاک های با pH پایین رشد می کنند، مورد نیاز است.

جمع بندی:

عنصر بور در گیاهان یک ریز مغذی ضروری است که نقش کلیدی در فرایندهای مختلف دارد. علائم کمبود بور در گیاهان شامل ریزش گل و میوه، توقف رشد جوانه ها، بدشکلی میوه، کاهش طول ریشه، ضخیم و شکننده شدن برگ های است. برای رفع کمبود آن می توان از کود بور استفاده نمود. این عنصر باعث بهبود مقاومت گیاه در برابر تنش ها و افزایش کیفیت و کمیت محصول می گردد. توصیه می شود کمبود این عنصر را با آنالیز خاک و شناسایی برگ ها تعیین نمایید. همچنین از مصرف بیش از اندازه آن که باعث بروز سمیت می شود، خودداری کنید.

خرید کود شیمیایی