هیدروکسید کلسیم

به طور کلی، هیدروکسید کلسیم با نام سنتی آهک آب دیده، ترکیبی معدنی است که به صورت کریستالی بی رنگ یا پودری سفید یافت می شود. زمانی تولید می شود که آهک زنده (اکسید کلسیم) با آب مخلوط شود. این ماده در بسیاری از کاربردها، مانند تهیه غذا حضور دارد و شماره آن E526 است. این ماده یک ترکیب شیمیایی همه کاره است. از آن در ساخت و ساز، تصفیه آب، صنایع غذایی و پزشکی و غیره نیز استفاده می کنند. در ادامه به بررسی دقیق تر این ماده و شیوه‌ی خرید آن می پردازیم.

قیمت خرید هیدروکسید کلسیم:

برای اطلاع از قیمت و خرید این ماده، کافیست به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده انواع مواد شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین است.

هیدروکسید کلسیم چیست؟

این ماده ترکیبی معدنی است که به دلیل خواص واکنش پذیری که دارد به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از طریق فرایند ترکیب اکسید کلسیم با آب ایجاد شده و یک واکنش گرما زا تولید می کند؛ نتیجه این واکنش کلسیم هیدروکسید و گرما است. این ترکیب به عنوان یک ماده سفید و پودری متشکل از اتم های کلسیم، هیدروژن و اکسیژن تعریف می شود.

این ترکیب نشان می دهد هر مولکول حاوی یک اتم کلسیم متصل به دو گروه هیدوکسید است. این ساختار، آن را به یک باز قوی تبدیل می کند که قادر به خنثی کردن اسیدها و شرکت در واکنش های شیمیایی مختلف است.

خواص فیزیکی و شیمیایی:

فرمول ساختاری
فرمول شیمیایی	Ca(OH)2
نام های دیگر	آهک هیدراته، آهک سوز آور، آهک ساختمانی، آهک آب دیده، آهک آهکی و آهک ترشی.
CAS NO	1305-62-0
E Number	E526
جرم مولکولی	74.093  g/mol
مشخصات ظاهری	پودر سفید رنگ بی بو
دانسیته	2.211 g/cm3
نقطه ذوب	580ºC
حلالیت	محلول در گلیسیرین و اسیدها نامحلول در اتانول

روش تولید:

این ماده به صورت تجاری با تصفیه آهک زنده با آب تولید می شود. معادله واکنش کلسیم هیدروکسید با آب به شرح زیر است:

CaO+H₂O→ Ca(OH)₂

این فرایند، فرایندی گرمازا است. در کنار تولید آهک زنده از سنگ آهک با کلسیناسیون، این یکی از قدیمی ترین واکنش های شیمیایی شناخته شده است.

واکنش کلسیم هیدروکسید با فسفریک اسید

این واکنش یک واکنش خنثی سازی است که فسفات کلسیم و آب تولید می کند. معادله شیمیایی متعادل آن به شرح زیر است:

₂H₃PO₄(aq) + 3Ca(OH)₂(s) → Ca₃(PO₄)₂(s) + 6H₂O(l)

در این واکنش اسید فسفریک، اسیدی ضعیف و هیدروکسید کلسیم یک باز قوی است که با یکدیگر واکنش می دهند تا نمک فسفات کلسیم و آب را تشکیل دهند. فراورده های این واکنش فسفات کلسیم و آب است.

واکنش کلسیم هیدروکسید با کربن در اکسید

زمانی که این دو با یکدیگر واکنش می دهند، کربنات کلسیم و آب تولید می شود. معادله این واکنش به شرح زیر است:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O.

این واکنش به عنوان آزمایش آب آهک شناخته می شود و اغلب برای تشخیص کربن دی اکسید استفاده می شود.

میزان حلالیت هیدروکسید کلسیم در اسید نیتریک

این ماده به دلیل واکنش خنثی سازی که نیترات کلسیم و آب را تشکیل می دهد در اسید نیتریک محلول است. این واکنش، حلالیت هیدروکسید کلسیم را افزایش می دهد؛ زیرا یون های هیدروکسید با تشکیل آب از محلول حذف می شوند و تعادل را به سمت انحلال تغییر می دهند. بنابراین می توان گفت میزان حلالیت این ماده در اسید نیتریک بالا است، زیرا به سرعت وارد واکنش شیمیایی شده و کاملا در اسید حل می شود.

کاربردهای هیدروکسید کلسیم:

این ماده به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارد، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

تصفیه آب:

یکی از کاربردهای مهم این ترکیب به عنوان لخته ساز در تصفیه آب کاربرد دارد. بدین شکل که جامدی پف دارد می سازد که می تواند ذرات ناخالصی را از آب حذف نماید و در نهایت محصول شفاف تری را تولید نماید. این کاربرد به دلیل هزینه کم و سمیت کم این ماده امکان پذیر است. همچنین در تصفیه آب شیرین برای افزایش pH آب استفاده می شود تا لوله ها در جایی که آب پایه اسیدی است، دچار خوردگی نشوند. زیرا خود تنظیم است و pH را بیش از اندازه افزایش نمی دهد.

کشاورزی:

این ماده با خنثی کردن خاک های اسیدی و مساعد کردن آنها برای رشد محصولات، نقش حیاتی در کشاورزی ایفا می کند. با تنظیم pH خاک، دسترسی به مواد مغذی را افزایش داده و ساختار خاک را بهبود می بخشد. علاوه بر این، به دلیل ماهیت قلیایی خود که محیطی نامناسب برای بسیاری موجودات مضر ایجاد می کند که به عنوان آفت کش برای کنترل آفات و بیماری های مختلف استفاده می شود.

در محصولات باغی، به عنوان قارچ کش استفاده می شود. استفاده از آب آهک از ایجاد شانکر ناشی از پاتوژن قارچی جلوگیری می کند. درختان در زمستان که در خواب هستند، سم پاشی می شوند تا از سوختگی های سمی ناشی از این ماده بسیار واکنش پذیر جلوگیری شود.

صنعت کاغذ:

یکی دیگر از کاربردهای بزرگ آن در صنعت کاغذ است، جایی که به عنوان یک واسطه در واکنش تولید هیدروکسید سدیم عمل می کند. این تبدیل بخشی از مرحله سود سوزآور در فرایند کرافت برای ساخت خمیر کاغذ است. در عملیات سود سوز آور، آهک سوخته به مایع سبز اضافه می شود که محلولی عمدتا از کربنات سدیم و سولفات سدیم است که با حل کردن گذازه تولید می شود که شکل مذاب این مواد شیمیایی از کوره بازیابی است.

هیدروکسید کلسیم خوراکی در صنایع غذایی:

به دلیل سمیت کم و ملایم بودن خواص اساسی آن، آهک آب دیده به طور گسترده در صنایع غذایی استفاده می شود. از این رو برای فراوری آب برای نوشیدنی های الکی و نوشابه ها، خیارشور و سایر غذاها و غیره کاربرد دارد.

این ماده به عنوان یک افزودنی غذایی تایید شده است و برای غنی سازی مواد غذایی با کلسیم، بهبود بافت و تنظیم اسیدیته استفاده می شود. برای مثال در صنعت قند، برای تصفیه نیشکر یا آب چغندر با حذف ناخالصی ها استفاده می شود. این فرایند که به عنوان آهک زنی شناخته می شود، می تواند به تولید شکر تصفیه شده با کیفیت بالا شود. در تهیه ترشی نیز، برای حفظ سفتی سبزیجات و میوه ها استفاده می شود. به حفظ بافت آنها کمک می کند و از نرم شدن بیش از اندازه آنها در طول فرایند جلوگیری می کند.

پزشکی:

کلسیم هیدروکسید در دندانپزشکی، عمدتا به دلیل خواص ضدباکتریایی و القای رسوب بافت سخت، استفاده می شود. در درمان ریشه برای ضد عفونی کردن ریشه دندان و بهبود روند بهبودی استفاده می شود. این ماده به از بین بردن باکتری ها و جلوگیری از عفونت مجدد کمک می کند.

در فرمولاسیون های ضد اسید برای خنثی کردن اسید معده و تسکین علائم سوء هاضمه و سوزش سر دل استفاده می شود. همچنین به عنوان یک ضدعفونی کننده در کاربردهای مختلف پزشکی و بهداشتی عمل می کند و به از بین بردن عوامل بیماری زای مضر کمک می کند.

ساخت و ساز:

این ماده یک جزء اساسی در صنعت ساخت و ساز است. از آن برای تولید ملات و گچ، موادی که برای سنگ تراشی و کارهای تکمیلی ضروری هستند، استفاده می شود. زمانی که با شن و آب مخلوط می شود، خمیری را می سازد که به مرور زمان از طریق فرایندی به نام کربناسیون سخت می شود، که در آن با دی اکسید کربنات اتمسفر واکنش می دهد تا کربنات کلسیم تشکیل دهد. این واکنش علاوه بر استحکام ساختاری، دوام و طول عمر عناصر را نیز افزایش می دهد.

هیدروکسید کلسیم در بتن:

این ماده یکی از ترکیبات مهمی است که در فرایند هیدراسیون سیمان در بتن تشکیل می دهد. زمانی که سیمان پرتلند با آب مخلوط می شود، واکنش های شیمیایی بین اجزای آن محصولاتی مانند ژل سیلیکات کلسیم و هیدروکسید کلسیم تولید می کند. این ماده باعث افزایش قلیائیت بتن، محیط پایدار، آسیب پذیری در برابر حمله اسیدی  و سولفاتی می شود.

بازار خرید و فروش جهانی:

اندازه بازار این ماده در سال 2024 برابر با 2.28 میلیارد دلار بوده است. انتظار می رود تا سال 2034 با نرخ 4 درصدی رشد کند. محرک های کلیدی برای این ماده افزایش استفاده در مصالح ساختمانی، تصفیه فاضلاب و کشاورزی است. تقاضای رو به رشد برای سیمان و بتن، بازار این ماده را به حرکت در آورده است؛ زیرا این ماده یک جر اساسی در تولید آنهاست. بخش منطقه ای بازار این ماده، تغییرات قابل توجهی در پویایی بازار و چشم اندازه رشد نشان می دهد. پیش بینی می شود آمریکای شمالی سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار داشته باشد که ناشی از وجود صنایع کلیدی مصرف کننده نهایی مانند ساخت و ساز و تصفیه آب است. همچنین مناطقه آسیا و اقیانوسیه شاهد رشد قوی هستند، به ویژه به دلیل حضور کشورهایی مانند هند و چین که صنعتی شدن سریع آنها گسترش بازار را تقویت می کند.

هیدروکسید کلسیم را از کجا بخریم؟

برای تهیه این ماده معدنی، کافیست به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده انواع مواد شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت است.

MSDS و نکات ایمنی:

پیش از کار با مواد شیمیایی توصیه می شود برگه اطلاعات ایمنی مربوط به آن را مطالعه نمایید.

• در زمان کار از دستکش، لباس محافظ، محافظ چشم و صورت استفاده نمایید.
• پس از حمل دست ها را بشویید.
• هنگام کار استفاده از خوردن، آشامیدن یا سیگار کشیدن پرهیز نمایید.
• در صورت تماس با چشم، 15 الی 20 دقیقه با آب بشویید. اگر لنز تماسی دارید آن را خارج نمایید.
• در صورت استنشاق، به هوای تازه منتقل شده و هوای تازه استشمام نمایید.
• در صورت تماس با پوست، آن ناحیه را با آب و صابون بشویید.
• در صورت بلع، دهان را کاملا با آب بشویید. سعی نکنید با استفراغ آن را خارج نمایید.
• این ماده را دور از دسترس کودکان قرار دهید.

با رعایت نکات ایمنی، خطرات ناشی از کار با این ماده را کنترل نمایید.

جمع بندی:

هیدروکسید کلسیم ، ترکیبی معدنی پرکاربرد است که از واکنش آهک زنده با آب تولید می‌شود. در واقع به دلیل خاصیت قلیایی که دارد در صنایع مختلف مانند ساختمان، کشاورزی، تصفیه آب، پزشکی، صنعت کاغذ و حتی صنایع غذایی استفاده می شود. با خاصیت خنثی‌سازی اسیدها، توانایی بالایی در کنترل pH محیط دارد و به همین دلیل در اصلاح خاک، حذف آلاینده‌ها و جلوگیری از خوردگی فلزات و بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازار جهانی این ماده نیز در حال رشد است و تقاضای آن در صنایع گوناگون رو به افزایش است. برای تهیه این ترکیب با کیفیت و قیمت مناسب، می‌توانید به فروشگاه اینترنتی شیمی استور مراجعه کنید و با رعایت نکات ایمنی از آن بهره ببرید.